Bạn đã bao giờ thử đặt mình vào vị trí của người khác để cảm nhận nỗi đau, niềm vui, hay sự lo lắng của họ chưa? Có lẽ bạn nghĩ mình đã làm điều đó, nhưng thật ra phần lớn chúng ta chỉ dừng lại ở mức tưởng tượng hoặc suy đoán mà thôi. Chúng ta nghe người khác kể về những gì họ đang trải qua, rồi tự nhủ, “À, chắc họ cũng đau đớn như mình đã từng,” hoặc, “Có lẽ họ đang hạnh phúc như mình đã hạnh phúc khi xưa.” Nhưng bạn có thực sự cảm nhận nỗi đau ấy, niềm vui ấy không? Hay bạn chỉ đang suy diễn trong đầu?
Thật khó để cảm nhận được tâm hồn người khác bởi vì chúng ta quá bận rộn với chính mình. Chúng ta đóng kín bản thân trong cái tôi, trong những lo toan thường nhật, “Tôi cần gì? Tôi muốn gì? Tôi có đủ hạnh phúc chưa?” Và rồi, chúng ta nhìn người khác chỉ như những “vai diễn” trong cuộc đời mình, như một người làm hài lòng ta, hoặc là nguồn cơn của những rắc rối. Nhưng nếu bạn có thể dừng lại, chỉ một chút thôi, để nhìn người khác không phải như một vai diễn trong đời mình, mà như một con người thật sự, với nỗi đau, hy vọng, và cả những yếu đuối giống như bạn, thì thế giới của bạn sẽ thay đổi.
Hãy thử một lần nhìn người bạn yêu thương thật sâu, không phải chỉ nhìn khuôn mặt hay nụ cười của họ, mà nhìn thẳng vào con người thật của họ. Nhìn sâu đến mức bạn cảm thấy họ cũng như bạn, với những giấc mơ bị lãng quên, những lo âu không nói ra, và cả những niềm vui nhỏ bé mà đôi khi chính họ cũng chẳng nhận ra. Khi đó, bạn sẽ thấy họ không chỉ là một người vợ, người chồng, hay người bạn. Họ là một phần của bạn, và bạn là một phần của họ.
Hãy bắt đầu từ những điều đơn giản. Nếu bạn đang ngồi bên cạnh một người thân, hãy thử lắng nghe thật chậm rãi. Đừng vội vàng đáp lại, đừng cố gắng sửa chữa hay khuyên bảo họ. Chỉ cần lắng nghe, thật sâu. Lắng nghe bằng trái tim của bạn, không phải bằng lý trí. Bạn sẽ ngạc nhiên khi nhận ra họ không cần bạn giải quyết bất cứ điều gì, họ chỉ cần bạn ở đó, với tất cả sự thấu hiểu và yêu thương.
Nếu bạn thấy điều này quá khó với người khác, hãy bắt đầu với thiên nhiên. Ngồi dưới một gốc cây, nhắm mắt lại, và cảm nhận nhịp thở của nó. Gió thổi qua từng chiếc lá, ánh sáng mặt trời xuyên qua từng kẽ cành. Cây cối không nói, nhưng nó sống, nó cảm nhận, nó tồn tại như chính bạn. Khi bạn đặt tay lên thân cây và thực sự lắng nghe, bạn sẽ cảm thấy một điều kỳ lạ, dường như giữa bạn và cây không còn khoảng cách.
Hãy thử với một dòng sông. Ngồi bên bờ sông, nhìn dòng nước trôi qua, nghe tiếng nước chảy róc rách. Hãy nghĩ rằng bạn chính là dòng sông ấy, luôn chuyển động, luôn thay đổi, luôn mang theo sự sống. Khi bạn cảm nhận được điều này, bạn sẽ không còn nhìn thiên nhiên như những thứ tách biệt nữa. Bạn là một phần của nó, và nó là một phần của bạn.
Rồi, khi bạn đã quen với việc lắng nghe và hòa mình vào thiên nhiên, hãy quay trở lại với con người. Hãy thử với mẹ của bạn, người cha già của bạn, hoặc một người bạn yêu thương. Hãy ngồi xuống, nắm lấy tay họ, nhìn sâu vào mắt họ, và nói,
“Con ở đây, vì mẹ. Con ở đây, vì cha.”
Không cần nói gì nhiều hơn thế. Hãy để trái tim của bạn cảm nhận họ, thật sự cảm nhận. Bạn sẽ nhận ra rằng, dù họ đã từng làm bạn tổn thương, dù họ không hoàn hảo, nhưng trong sâu thẳm, họ chỉ là những con người đang cố gắng hết sức để yêu thương bạn theo cách của họ.
Khi bạn thực sự cảm nhận được tâm hồn của người khác, bạn sẽ khóc. Những giọt nước mắt ấy không phải vì buồn, mà vì bạn nhận ra cuộc đời này đẹp đến nhường nào khi chúng ta kết nối với nhau. Bạn sẽ thấy rằng mỗi con người đều đang mang một câu chuyện, một nỗi đau, một niềm vui riêng, và chúng ta không khác biệt nhau đến thế.
Bạn biết không? Cuộc sống này không cần bạn phải đạt được điều gì to lớn. Nó chỉ cần bạn yêu thương và chia sẻ. Khi bạn yêu một người, không phải để sở hữu họ, mà để cùng họ sống, để cùng họ trải qua mọi niềm vui, nỗi buồn, đó chính là khi bạn chạm được vào ý nghĩa thật sự của cuộc đời.
Và khi bạn học được cách cảm nhận trái tim của người khác như trái tim của chính mình, bạn sẽ không còn thấy cô độc. Bởi vì, bạn không chỉ sống cho riêng mình nữa. Bạn sống cho những người bạn yêu, cho những người bạn gặp, và cho cả cuộc đời này.
Hãy thử đi. Bắt đầu từ một cái cây, một dòng sông, rồi đến một người. Đặt họ vào trung tâm, để nỗi buồn của họ trở thành nỗi buồn của bạn, niềm vui của họ là niềm vui của bạn. Bạn sẽ thấy, trong khoảnh khắc ấy, mọi nỗi khổ đau của bạn tan biến. Và bạn sẽ nhận ra rằng, hạnh phúc thật sự không phải là điều gì quá xa xôi. Nó nằm ở ngay đây, khi bạn mở lòng và để trái tim mình chạm vào cuộc sống.
~ Nguyễn Đức Mundo