Xã hội thời nay phát triển một cách chóng mặt. Thời gian được xem là tiền bạc nên được rút ngắn tối đa: trồng trọt, sản xuất nông nghiệp thì rút ngắn thời gian thu hoạch để một năm có thể xen gối thâm canh thêm mấy vụ nữa; máy móc công nghiệp cũng được cải tạo với công suất nhanh nhất; Internet được nâng cấp với tốc độ lan truyền ngày càng nhanh hơn, và ngay cả ăn cũng có thức ăn nhanh (fast food)…
Cho nên, ta dễ có cảm tưởng cho rằng những người luôn bận rộn là những người quan trọng, người tài năng, thậm chí là người thông minh. Nếu bạn bận rộn, bạn sẽ được người khác ngưỡng mộ, thậm chí là ghen tị. Và thế là cuộc sống buộc con người phải đi theo guồng quay thật nhanh đó, ai làm khác bị coi là tụt hậu.
Bên cạnh đó, giữa guồng quay vô tận của thời gian, áp lực của cuộc sống hối hả, của công việc cần làm nhanh khiến người ta bắt đầu thấy chóng mặt, ngột ngạt… Rõ ràng, những bức bách của cuộc sống hiện đại khiến nhiều người vội vàng bị căng thẳng, dẫn đến bệnh trầm cảm hoặc triệu chứng hoảng loạn.
Mặt trái xã hội sống hối hả không chỉ biểu hiện ở tình trạng ngày càng có nhiều người bị trầm cảm, u uất, rối loạn tâm lý, mà còn ảnh hưởng đến lớp trẻ với khuynh hướng “sống thử”, “sống vội”, “sống sơ sài” diễn ra như một định hướng chung.
Tác hại của sống nhanh
Về phương diện sức khỏe, sống nhanh rất dễ tạo “stress” gặm nhấm thể chất và tinh thần con người. Stress là những áp lực về mặt tâm lý và những biến động trong gia đình, trong xã hội tác động lên con người gây mất cân bằng.
Đáp ứng của con người bị stress là cảm thấy có “sự căng thẳng” và sự mất cân bằng thể hiện trong cơ thể là những biến đổi sinh học, sinh lý nhằm đối phó lại các áp lực, các biến động vừa nêu. Như khi bị stress, có sự tăng tiết hormon ở tuyến thượng thận (tuyến nằm úp trên hai quả thận) là glucocorticoid và adrenalin, có sự tăng tiết các hormon ở hệ thần kinh như hormon tăng trưởng (somatostatin), prolactin, các endorphin (còn gọi là morphin nội sinh, đây được xem là “ma túy” do chính cơ thể tiết ra) làm rối loạn đủ thứ.
Ta cần lưu ý, stress không phải luôn luôn là xấu. Với liều lượng vừa phải, chính stress giúp ta có sự hưng phấn, cảnh giác, tập trung cao độ để đối phó lại tình huống không thuận lợi. Chính nhờ stress mà ta có những phản ứng cần thiết để đối đầu với các tác nhân xâm phạm đó, ta sẽ có những suy nghĩ tích cực, tìm cách làm chủ thực tế, quyết tâm giải quyết khủng hoảng đó và thường là thành công trong việc vượt qua stress.
Tuy nhiên, nếu stress cứ lặp đi lặp lại và ta không làm chủ được nó, không thích ứng với những biến đổi do nó đưa đến, cơ thể ta sẽ bị rối loạn về mặt thể chất và tâm thần.
Stress không kiểm soát có thể gây nhiều bệnh nguy hiểm như bệnh tim mạch là tăng huyết áp, bệnh mập phì, bệnh tiểu đường type 2, bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng… Theo Mayo Clinic, stress có thể tác động vào cơ thể của bạn, vào suy nghĩ của bạn, vào cảm thọ của bạn, và vào cả thái độ của bạn.
Hãy sống chậm đúng nghĩa
Sống hối hả gây hại như trên nên nhiều quốc gia ra sức khuyến khích sống chậm. Một phần nhân loại tiến bộ đã coi nguyên tắc sống chậm như một phép dưỡng sinh tinh thần. Nhưng sống chậm như thế nào cho đúng, sống chậm như thế nào cho đủ và thấm thía thật sâu ý nghĩa của sống chậm thì thật là không phải dễ.