Thành công của đời người không phải đến từ may mắn nhất thời, càng không thể có được bằng mưu mô, thủ đoạn. Người thành công nhất định phải giữ được tĩnh khí.
Trong “Đại học”, Tử Tư viết:
“Tĩnh rồi mới có thể an định. An định rồi thì mới có thể lo nghĩ. Lo nghĩ chu đáo rồi mới có thể làm được việc”. (Tĩnh nhi hậu năng an, an nhi hậu năng lự, lự nhi hậu năng đắc). Có thể nói, tĩnh là an định, là yên ổn, là nền móng để người ta làm thành việc lớn.
“Tĩnh” là một loại trí huệ mà người xưa tôn sùng. Trong “Đạo Đức kinh”, Lão Tử viết: “Tĩnh vi táo quân” (Nghĩa là: Tĩnh là chủ của xao động, nóng nảy). Tĩnh có thể khắc chế được khí nóng trong tâm, cũng làm tiêu tan đi sự nóng nảy trên cơ thể người.
Một người nếu trong tâm không tĩnh thì thực sự rất khó suy nghĩ thấu đáo vấn đề, làm người, làm việc cũng nhất định sẽ ngạo mạn, kiêu căng, xốc nổi. Người có tĩnh khí sẽ cẩn thận quan sát, nhận định tình hình, xem xét thời thế, càng dễ dàng suy nghĩ được sâu xa mà tìm được ra biện pháp giải quyết vấn đề hay hiểu được đạo lý nhân sinh.
Quá trình hàm dưỡng tĩnh khí chính là quá trình tìm lại sự cân bằng, kiến tạo một loại hài hòa và thành tựu một nên loại cảnh giới. Có tĩnh khí mới có thể bảo trì trí óc thanh tỉnh, nhìn xa trông rộng, nhìn thấu được cái tinh thâm của trời đất và quy luật của vạn vật.
Dưỡng được tĩnh khí thì khi gặp bất kể chuyện gì đều sẽ giữ được bình tĩnh, “cử trọng nhược khinh” (nâng vật nặng như nâng vật nhẹ). Dưỡng được tĩnh khí chúng ta sẽ vô sự, bình thản và siêu việt chính mình, ngay thẳng, chính trực để xử thế.
Gia Cát Lượng từng viết thư dặn con trai: “Nết người quân tử, lấy tĩnh tu thân, lấy kiệm dưỡng đức. Không đạm bạc lập chí chẳng nên, không tĩnh tâm tiến xa chẳng nổi. Không học, tài chẳng rộng. Không chí, học chẳng thành”
Bạch Long vương, nhân vật truyền kỳ của Thái Lan cũng từng nói: “Người có tĩnh khí tốt, phàm làm việc gì cũng tốt. Người thì cần học làm người, học làm người đó là việc cả đời không hết, không có cách nào tốt nghiệp được”. Làm người thì bất kể là sỹ, nông, công, thương, các thứ hạng người khác nhau, chỉ cần học tập thì đều tiến bộ.
Tuy tĩnh khí nói ra thì dễ dàng nhưng làm được lại khó. Con người chứ đâu phải cỏ cây, cho nên ai mà có thể vô tình? Mỗi người, ai ai cũng đều có buồn vui, yêu ghét. Trong một hoàn cảnh nào đó, nhất định những cảm xúc sẽ bộc lộ ra, đây là bản sắc của con người.
Tĩnh khí cũng không phải vốn sinh ra đã có, nó là kết quả của quá trình phát triển của mỗi người, cho nên có cao có thấp, ở từng người là khác nhau, không thể cưỡng cầu, nó là định lực cần phải thông qua rèn luyện, tu dưỡng trau dồi và không ngừng học tập mới có thành tựu.