Điều làm cho mọi người phiền muộn về việc hư mất thân xác vì nó có vẻ như là một sự tan hoại hay một sự gián đoạn kinh khiếp. Sự gián đoạn này được họ tưởng tượng như mình bị đưa vào một nơi trống rỗng, làm cho họ càng tuyệt vọng.
Tuy nhiên, do bị giới hạn bởi bản ngã, quan điểm đó sinh thêm bao nỗi sợ nữa cho con người. Bản ngã luôn đòi hỏi và mong muốn cảm nhận của mình ngày hôm nay phải là một phần mở rộng những gì của ngày hôm qua.
Nếu không còn chủ đề nào để nó bám víu, bản ngã cảm thấy hành trình của nó bị gián đoạn dần dần, và tiếp tục rơi vào cùng cực trong sợ hãi. Nhưng ví thử đặt một hình ảnh hay một yêu cầu mới mẻ nào đó vào bên trong tâm trí của bạn, liệu nó có gây sang chấn tâm lý cho bạn không?
Bạn thử nhúng bất kỳ ý tưởng mới nào của mình vào trường của những khả năng vô hạn, rồi lấy một hình ảnh cụ thể nào đó ra khỏi hàng nghìn tỷ những khả năng đang tồn tại. Ngay thời điểm đó, bạn sẽ không còn là con người của một giây trước.
Cho nên bạn đang bám víu vào sự liên tục do ảo tưởng của bạn tạo ra. Nếu bạn buông bỏ sự bám víu đó ngay thời điểm này, bạn sẽ hiểu được những gì mà ông Thánh Phaolô đã quả quyết, hãy để cho cái chết đi vào cõi chết. Bạn sẽ nhận ra được rằng, ngay như sự gián đoạn của bạn cũng bị thay đổi liên tục như mọi thứ khác, vì tất cả đều được nhúng liên tục vào một đại dương của những khả năng, mà mọi thứ đều được đổi mới.
Cái chết của bạn hoàn toàn có thể được xem là một ảo ảnh, bởi vì bạn đã từng chết nhiều lần rồi. Khi bạn nghĩ mình là ai theo nghĩa đen là tôi, của tôi và cái của tôi, tức là bạn đang đề cập đến quá khứ của mình, bạn đang đề cập đến một thời gian đã chết và đã qua. Ký ức về cái tôi của bạn chỉ là vết tích thời gian đã trôi qua.
Bản ngã vì muốn giữ bản thân nó được nguyên vẹn, nên nó liên tục lặp đi lăp lại những gì nó đã biết. Tuy nhiên, bạn chưa biết sự thực về sự sống, vì có bao giờ bạn từng tư duy, mong muốn và trải nghiệm sự sống theo một quan điểm mới đâu. Những chọn lựa của bạn chỉ là sự lặp lại quá khứ, và như thế bạn đang kìm hảm sự đổi mới của chính sự sống.
Bạn có nhớ được cảm xúc đầu tiên khi bạn nếm thử một cây kem không? Nếu không, thì bạn hãy nhìn vào khuôn mặt của một bé gái nhìn vào cây kem đầu tiên mà nó muốn ăn. Ánh mắt của nó như nói với bạn, bé đang lạc vào trong một niềm hân hoan thuần tuý.
Nhưng đến cây kem thứ hai, cho dù có thể nó phải van xin mới có được, nhưng cảm xúc hân hoan của nó vẫn kém hơn so với cây kem đầu tiên. Vì mỗi lần lặp lại cảm xúc, thì cường độ của nó sẽ nhạt dần, bởi vì khi bạn quay trở lại với những gì bạn đã biết, thì bạn không thể có trải nghiệm như lần đầu tiên được. Ngày nay, đôi lúc có thể bạn thèm ăn kem, nhưng bạn ăn trong một trải nghiệm tập quán của mình.
Cảm giác về vị giác tuy có thể không thay đổi, nhưng chính bạn đã thay đổi. Một hợp đồng mà bạn thực hiện với bản ngã nhằm duy trì cái tôi, của tôi và cái của tôi cũng đã đi theo con đường tập quán này, nhưng rõ ràng đây là một hợp đồng tồi tệ, vì bạn cho rằng đối nghịch của sự sống là cái chết.
Về mặt kỹ thuật mà nói, ngay khi bạn nhìn vào một cái cây bên ngoài cửa sổ, nó đã là một hình ảnh của quá khứ. Khi bạn nhìn thấy nó thì hình ảnh mà bạn thấy đã được xử lý bên trong não của bạn, và ở quy mô lượng tử nó đã di chuyển và lưu thông trên mạng lưới của những xung động vũ trụ.
Để hiện hữu trọn vẹn, bạn phải phóng mình vào một miền không gian không khu trú, nơi sẽ sinh ra cho bạn nhiều trải nghiệm mới mẻ. Nếu bạn loại bỏ được mọi thứ giả tạm của con người thế tục, bạn sẽ cảm nhận được bản thân mình luôn luôn hiện hữu ở một nơi không còn gián đoạn, không còn bị giới hạn bởi nơi chốn, còn được gọi là linh hồn. Tương tự như thế, khi bạn chết là lúc bạn bước vào một nơi mà bạn chưa từng biết, nhưng đó là một khoảnh khắc hiếm có, một cơ hội để bạn trải nghiệm những cảm giác chưa từng có trong đời.
Tại sao bạn chần chờ? Bạn có thể sống như bạn muốn miễn là bạn phải đi qua một tiến trình được gọi là sự tuân phục tự nhiên. Đây là bước tiếp theo để bạn chinh phục cái chết, càng tiến xa hơn trong tuân phục, thì làn ranh giữa sinh và tử sẽ phai nhoà dần, đến nỗi gần như không còn tồn tại. Tuân phục là một hành động để bạn tiến đến xóa bỏ hoàn toàn làn ranh này.
Khi bạn thấy chính mình như một vòng tròn khép kín giữa sinh tử và tử sinh, thì bạn đã sống hoàn toàn trong sự tuân phục, đó công cụ mạnh mẽ nhất của nhà huyền môn dùng để chống lại chủ nghĩa vật chất. Ở ngưỡng cửa của thực tại nhất nguyên, nhà huyền môn sẽ từ chối mọi nhu cầu về ranh giới, và lao trực tiếp vào đời sống. Vòng tròn khép kín, và nhà huyền môn đang trải nghiệm thực tại nhất nguyên của chính ông ta.
Không ai có khả năng tưởng tượng ra cái chết của chính mình, khi bạn đạt đến mức có thể cảm thấy mình là một xác chết đang bị hạ xuống huyệt, thân xác sẽ bị thối rửa trong khi mọi người đang chứng kiến cảnh này và mọi thứ khác vẫn đang còn tồn tại như cũ, là một hình ảnh quá khủng khiếp với rất nhiều người.
Hình dung bản thân mình như một xác chết là một thực tập của trường phái Mật tông Ấn Độ cổ, mà tôi cũng đã hướng dẫn cho một nhóm người thực hành theo phương pháp này. Hầu như tất cả đều có một quan điểm chung cho rằng, việc này không có gì là tàn nhẫn cả:
Khi bạn thấy được mọi dấu tích xác thịt trần tục của mình bị tiêu huỷ, bạn sẽ nhận ra rằng bạn sẽ không bao giờ thành công trong việc triệt tiêu hẳn được chính con người của bạn. Sự hiện diện của một nhân chứng, người sống sót cuối cùng sẽ chỉ cho bạn con đường vượt xa khỏi vũ điệu sinh tử.
Như mọi trải nghiệm, cái chết là một cái gì đó tạo ra cho bạn ngày càng nhiều thứ như đang xảy ra với bạn lúc này. Trong nhiều nền văn hoá phương Đông, người ta đã áp dụng thực hành gọi là “cái chết có ý thức”, trong đó người tham gia đã tích cực định hình tiến trình đi vào cái chết của chính mình.
Họ áp dụng những lời cầu nguyện, nghi thức, thiền định và giúp đỡ những người đang sống, lẫn những người sắp chết để cho họ chuyển đổi cân bằng từ “trải nghiệm này đang xảy ra với tôi” đến “Tôi đang tạo ra trải nghiệm này”.
Ở phương Tây, chúng ta không có truyền thống về cái chết có ý thức. Trong thực tế, chúng ta đã để người chết một mình trong các bệnh viện không người lui tới, nơi đó lạnh lẽo, thiếu tình người và đáng sợ thật.
Về phương diện này, rất nhiều điều cần thay đổi. Về cá nhân, những gì bạn có thể làm tại thời điểm này là đem nhận thức của mình vào trong tiến trình của cái chết, để bạn có thể thoát ra khỏi những sợ hãi và lo lắng quá mức.
Hãy nghĩ về một người thân nào đó của mình lúc già yếu và cận kề với cái chết. Hãy xem như mình đang nằm trong phòng với họ, bạn có thể tưởng tượng ra căn phòng đó, nếu bạn không biết thực tế nơi họ nằm. Hãy đặt thân tâm của mình vào người đó.
Qua đó bạn thấy được từng chi tiết, bạn cảm nhận được chiếc giường, bạn nhìn thấy được ánh sáng xuyên qua cửa sổ, và bao chung quanh chiếc giường mình đang nằm là những khuôn mặt của những người thân thuộc, hay sự có mặt của các bác sĩ và y tá.
Bây giờ bạn hãy bắt đầu giúp người đó để cho họ chuyển đổi từ trạng thái thụ động sang trạng thái chủ động khi đối mặt với cái chết. Bạn nghe chính mình đang nói với một giọng diệu bình thường, không cần phải quá trang trọng.
Hãy an ủi và trấn an họ, nhưng bạn nên tập trung chủ yếu vào việc chuyển đổi nhận thức của họ từ “điều này đang xảy ra với tôi” đến “Tôi đang làm việc này.” Đây là những chủ đề chính để nói về chuyện đó: (Tôi đã đặt trường hợp này cho một người bạn rất thân của bạn):
Tôi nghĩ bạn đã có một đời sống tuyệt vời.
Bạn hãy nói ra những gì tốt nhất mà bạn có còn nhớ.
/ Bạn có thể tự hào về mình vì bạn là một con người tốt lành.
/ Bạn đã tạo ra rất nhiều tình thương yêu và biết tôn trọng người khác.
/ Lúc này bạn muốn đi về đâu?
/ Nếu có bất cứ điều gì đáng tiếc, bạn hãy nói cho mình biết. Mình sẽ giúp bạn cởi bỏ được chúng mà.
/ Bạn đừng nên đau khổ nữa. Mình sẽ giúp bạn cởi bỏ mọi chuyện đã làm cho bạn cảm thấy khổ đau.
/ Bạn xứng đáng được ra đi trong bình an, nhẹ nhàng và thanh thản.
/ Bạn đã hoàn thành tất sứ mệnh của mình ở trần gian, và bây giờ là lúc kết thúc, mình sẽ giúp bạn trở về quê hương đích thực của bạn.
/ Cho dù bạn không tin nhưng mình ghen tị với bạn đấy. Bởi vì bạn sắp thấy được mọi sự thật nằm phía sau cõi hồng trần này.
/ Còn có cái gì mà bạn muốn đem theo cuộc hành trình của mình nữa không?
Dĩ nhiên, bạn có thể mang những chủ đề tương tự như thế đến giường bệnh của những ai đang hấp hối. Nhưng tạo ra một cuộc đối thoại trong tưởng tượng là cách tốt nhất để bạn dành cho bản thân. Đây không phải là một tiến trình dễ dàng và nhẹ nhàng.
Mỗi chủ đề đòi hỏi bạn phải có thể phải kéo dài cả giờ đồng hồ. Để được thực sự tham gia vào tiến trình này, chính bạn bạn cần phải chú tâm lâu dài. Bài thực hành này mang lại những cảm xúc rất mâu thuẫn, vì tất cả chúng ta đều lo sợ và buồn phiền về cái chết.
Nếu bạn có người thân đã qua đời trước bạn, thì bạn có thể chào vĩnh biệt họ, bạn hãy tưởng tượng mình đang nói chuyện với họ về các chủ đề mà tôi vừa liệt kê ở trên. Mối liên hệ giữa sinh tử luôn tồn tại ở đây với chúng ta, và bằng sự tập trung chú ý đến nó, chính bạn đã kết nối với một khía cạnh quý giá nhất về nhận thức. Khi bạn có đầy đủ nhận thức về sự sống, thì cái chết của bạn là một điều hoàn toàn rất tự nhiên.
Deeper Chopra – Death Makes Life Possible.